شرکت مهندسی و بازرگانی پرشیا متال

فعالیت در زمینه بازرگانی و   تولید و واردات و فروش تاسیسات و تجهیزات و آهن آلات ساختمانی پرشیا متال  

تماس 09121239045

تاسیسات عمومی ساختمان

تأسيسات برق ساختمان تحقيق فوق در زمينه مشخصات فني عمومي و اجرائي تأسيسات برقي كارهاي ساختماني مي باشد كه در حال حاضر در ساختمان سازي بخصوص در كشور ما رايج است و در پايان اشاره اي به قيمتها و مسائل اقتصادي و هزينه هاي اجرائي تأسيسات برقي ساختمان خواهد شد .

در ابتدا بصورت بسيار خلاصه به نام وسايل برقي ساختمان اشاره مي كنيم و سپس در مورد هر كدام توضيح مختصري خواهيم داد ؛

     v        لوله كشي برق و انواع لوله ها                         

     v       سيمكش برق و انواع سيمهاي برق ساختمان

     v       كليدها و پريزها

     v       چراغهاي روشنائي

     v       تابلوهاي ضعيف و فشار قوي

     v       وسايل شيك

     v       سيمهاي حفاظتي برقگير و اتصال زمين

1-   لوله كشي و انواع لوله ها

لوله هاي فولادي و لوازم مربوط به آن كه براي حفاظت هاديهاي عايقدار در تأسيسات الكتريكي ساختمانها بكار مي رود .

انواع لوله ها و موارد كاربرد آن :

1-   لوله هاي فولادي سياه :

اين نوع لوله و لوازم مربوط به آن بوسيله رنگ يا دار فيش در برابر رنگ زدگي مقارم مي شود را   مـي تــوان صرفــاً در داخل ساختمانها ( فضاهاي سر پوشيده ) در بتن مورد استفاده قرار داد مصرف اين قبيل لوله ها در ارتباط مستقيم با زمين و يا محلهايي كه در معرض نفوذ عوامل زنگ زدگي و خوردگي شديد است مجاز نخواهد بود .

2-   لوله هاي فولادي گالوانيزه درز جوش :

اين نوع لوله و لوازم مربوط به آن را كه در برابر زنگ زدگي و يا خوردگي با ماده مقاومي مانند روي يا كار سيم از داخل يا خارج پوشيده مي شود مي توان در زير اندود گچي مورد استفاده قرار داد .

3-   لوله فولادي گالونيزه عمقي داغ :

اين نوع لوله و لوازم مربوط به آن در لوله كشي هاي روكار كه در فضاي آزاد انجام مي شود يا در مواردي كه لوله ها در معرض عوامل زنگ زدگي و خوردگي قرار مي گيرند مانند محلهاي تر و مرطوب و همچنين در مواردي كه استحكام مكانيكي زياد مورد نياز است بايد مورد استفاده قرار گيرد .

4-   لوله فولادي گالونيزه بدون درز ضد انفجار :

اين گونه لوله و لوازم مربوط به آن در لوله كشي هاي مناطق آسيب پذير بايد بكار برده شود .

5-   لوله هاي فولادي قابل انعطاف :

در مواردي كه لوله هاي برق از درز انبساط ساختمان عبور مي كند و همچنين براي اتصال برق به موتورها يا ماشين آلاتي كه ايجاد لرزش مي كنند مي تواند از لوله هاي فولادي قابل انعطاف متناسب يا نوع لوله كشي استفاده كرد . داخل اين لوله ها بايد داراي پوششي از لاستيك يا مواد مشابه باشد .

6-   لوله هاي غير فلزي :

اين گونه لوله ها و لوازم مربوط به آن كه براي كاربرد در بالاي سطح زمين در نظر گرفته مي شود بايد در برابر رطوبت ، فضاهاي شيميايي ، آتش ، ضربه و فشار مقاومت كافي داشته باشد . برخي از مواردي كه داراي خواص فيزيكي نامبرده مي باشد عبارتند از : سيمان از بست ، پلي وانيال كلرايد سخت (      P .  V . C  )  و پلي اتيلن با غلظت زياد براي مصارف زير زميني و پلي وانيال كلرايد سخت براي مصارف بالاي سطح زمين .

لازم به توضيح مي باشد حداكثر مجاز تعداد هاديهاي روشنائي ، و نيروي جريانهاي ضعيف مانند تلفن زنگ و مانند آن در داخل لوله هاي فولادي عايق دار ، بدون عايق ، و پلاستيكي سخت بر حسب سطح مقطع هاديها و قطر داخلي لوله ها متفاوت مي باشد . بطور مثال حداقل قطر داخلي لوله هاي فولادي عايقدار برق 4/16 ميليمتر و حداقل قطر داخلي لوله هاي فولادي بدون عايق و پلاستيكي سخت 16 ميلي متر خواهد بود .

اصول و روشهاي نصب لوله هاي برق :

پيمانكار يال مجري تأسيسات برق بمنظور ايجاد هماهنگي احتراز از دوباره كاري بايد قبلاً نقشه هاي ساختماني و مكانيكي را مورد بررسي و مطالعه دقيق قرار داده و بترتيب انجام عمليات مربوط به لوله كشي و نصب تأسيسات برقي را به نحوي فراهم نمايد كه با ساير فعاليتهاي ساختماني هم آهنگ بوده و موجبات تداخل و تأخير آن نشود بديهي است در صورتي كه عمليات مذكور تغييراتي در نقشه ها ايجاد كند مراتب بايد به واحد نظارت گزارش و پس از تأييد اجرا شود .

سيستمهاي لوله كشي :

سيستمهاي زير بايد توسط لوله هاي مجزا و يا تقسيم بنديهاي متفاوت در كانال  (  DUCT ) انجام پذير .

الف : سيستم برق رساني به پريزهاي عمومي                    

ب : سيستم برق رساني به پريزهاي اضطراري

ج : سيستم برق رساني به فن كويل ها                          

 د : سيستم روشنائي متناوب

هـ : سيستم برق اضطراري ، برق متناوب و سيستم برق اضطراري برق مستقيم

ز : سيستم تلفن   

ح : سيستم احضار              

ط : در بازكن              

ي :سيستم تصويري                          

ك : سيستم ما در ساعت صوتي           

ن : سيستم تلكس         

ل : سيستم اعلام حرق      

 م : سيستم صوتي

س : سيستم كنترل تأسيسات مكانيكي از قبيل : تهويه مطبوع ، آسانسور و غيره       

ع : دستگاههاي يك فاز

كليد لوله كشيهاي برق بايد از تابلوي برق مربوط شروع و به جعبه تقسيم يا جعبه كليد و پريز ختم شود ، بدين معني كه باقي گذاران سر لوله بطور آزاد و يا استفاده از سر چپقي براي ختم لوله مجاز نيست .

در مواردي كه از لوله هاي غير فلزي استفاده مي شود بايد كليد لوازم اتصال آن نيز از همان نوع انتخاب شود .

در مكانهاي تر و مرطوب كليد اتصاليها مجارها و لوله ها بايد در برابر رطوبت عايق و كليد درپوشها جعبه تقسيمها داراي واشر بوده و با پيچ به جعبه ها متصل شود .

كليد لوله هاي روكار و يا توكار بايد با خط الراس ديوارها و سقف موازي و يا عمود بر آن ، بطرز منظمي نصب شود . همچنين فواصل لوله ها از يكديگر بايد مساوي بوده و شعاع خمش لوله ها يكسان باشد . اتصال لوله هاي روكار به ديوار بايد به وسيله پيچ و مهره فلزي مناسب انجام شود به نحوي كه ظاهر كار كاملاً تميز و مرتب باشد .

خم كردن لوله ها :

 خم كردن لوله ها در صورت لزوم بايد به نحوي انجام شود كه لولها زخمي نشود و قطر داخلي آن بطور مؤثر نقصان نيابد . براي لوله هاي با قطر 25 ميليمتر مي توان از لوله خم كن دستي استفاده كرد ليكن براي لوله هاي بيش از 25 ميليمتر قطر بايد از ماشين خم كن استفاده كرد .

انواع سيمها و سيمكش برق و مواردي كه بايد در آن رعايت شود :

عمده ترين سيمهاي عايق داري كه در تأسيسات برقي مورد استفاده قرار مي گيرد عبارتند از :

سيمهاي نوع NYAF , NYAB , NYA  : اين نوع سيمها با پوشش پلاستيكي بوده و در مناطق خشك و براي قرار دادن ثابت در روي كار يا زير كار در لوله و در نقاط مرطوب به كار مي رود .

سيمهاي نوع NFGM  , NFYW , NFGAM  : اين نوع سيمهاي تك رشته اي در مقابل اثرات جوي مقارم بوده سيم NGAM سيمي با عايق لاستيكي و در برابر تأثيرات جوي پايدار بوده و براي سيمكشي در هواي آزاد تا يك هزار ولت مناسب مي باشد . سيم NFGAM ، NFGM سيم هوائي مناسب براي اتصال به منازل و ساختمانها مي باشد .

سيمهاي نوع NIFL , NYIFY , NYIF  : ( سيمهاي اصلي ساختمان )

NYIF سيم با عايق پلاستيكي براي ولتاژ 380 ولت است كه سيم لخت مسي با پلاستيك عايق شده و چند رشته از آن را با فاصله در پهلوي همديگر قرار داده و با يك روپوش مشترك لاستيكي پوشانده مي شود و فاصله بين سيمها هم از همان ماده است . در سيم نوع NYIFY فاصله سيمها هم از پلاستيك بوده و براي سيمكشي ثابت توكار و يا زيركار و در فضاي خشك به كار مي رود استفاده از اين سيم در ساختمانهاي كشاورزي و خانه هاي چربي مجاز نيست ، و بالاخره سيم NIFL كه عايق لاستيكي دارد و براي اتصال سرپيچها و چراغاني در فضاي آزاد بكار مي رود .

سيمهاي نوع FLLGOU , NFLG , NFL :

از اين نوع سيمها در تأسيسات آسانسورها و بالابرها استفاده مي شود . سيم N F L  براي داخل ساختمان و سيم NFLG براي مناطق مرطوب و فضاي آزاد بكار مي رود .

سيم نوع Y  :

اين نوع سيم مخابراتي براي ارتباط بين دستگاههاي مخابراتي ، مراكز تلفني  و ساير دستگاههاي علامت دهنده ساختماني ساخته شده و بصورت نصب ثابت در داخل لوله هاي فولادي يا پي ، وي ، سي بكار مي رود .

اصول و روشهاي نصب در سيمكش :

سيمهاي مدارهاي مختلف الكتريكي حامل ولتاژها متفاوت بايد از لوله ها جدا گانه عبور كند .

سطح مقطع سيمها براي مدارهاي مختلف الكتريكي بايد به شرح زير محاسبه تعيين شود .

     v        سطح مقطع سيمها براي مدارهاي سيستم روشنائي بايد بر اساس محاسبه تعيين شود و در هيچ موردي نبايد از 5/1 ميليمتر مربع كمتر باشد .

     v        سطح مقطع سيمها براي مدارهاي سيستم پريزها بايد بر اساس محاسبه تعيين شود و در هيچ موردي نبايد 5/2 ميليمتر مربع كمتر باشد .

و در موارد ديگر نيز به ترتيب و بصورت مثال پر از محاسبه سيمهاي تلفن نبايد كمتر از 6/0 و مدارهاي سيستم احضار و در بازكن براي انشعاب اصلي نبايد كمتر از 5/0 سيستم اعلام و اطفاء نبايد كمتر از 5/1 ميليمتر مربع سيستم صوتي نبايد كمتر از يك ميليمتر مربع باشد .

كليه سيمهائي كه در داخل لوله هاي برق قرار مي گيرد بايد يك تكه و بدون زدگي باشد و از قرار دادن سيمها از ابتدا در داخل لوله هاي برق اكيداً خودداري نموده و سپس از اتمام نازك كاري و در موقع مناسب اقدام به قرار دادن سيمها داخل لوله ها شود .

اتصال سيمها در داخل جعبه ها ي تقسيم بايد انجام شود و تنها بوسيله ترمينال يا اتصالي نوع شانه اي پيچي صورت پذيرد .

پوشش سيمها بايد براي مصارف مختلف به رنگهاي متفاوت باشد . هذالك براي مصرف واحد مانند تلفن و غيره بايد در تمام ساختمان فقط از همان رنگ استفاده شود به نحوي كه اصلاح و تغيير سيمها به سهولت و راحتي انجام پذيرد .

سيم نول هر مدار بايد به طور مجزا تعبير شود و استفاده از يك نول مشترك جهت مواردي مختلف مجاز نمي باشد

در مورد سيمهاي افشان با رشته اي زياد بايد از قبل از قرار گرفتن در ترمينال سر سيم لحيم شود در صورتي كه عمل لحيم كاري مشكل باشد بايد از كابلشوهاي لوله اي مخصوص زير ترمينال كه پرسي مي باشد استفاده شود .

جهت لخت كردن سيمها مخصوصاً سيمهاي افشان ابزاري مخصوص بنام سيم لخت كن وجود دارد تا از آسيب ديدن سيمها و هاديها جلوگيري شود .

در اطراف هود آشپزخانه و محيط هائي كه درجه حرارت محيط از 55 درجه سانتيگراد تجاوز مي كند بايد از سيمهاي نسوز در مقابل حرارت كه داخل لوله هاي فولادي معمولي يا نرم قرار خواهد گرفت استفاده شود .

در موقع نصب يا كشيدن سيم بهتر است تنش و كشش بر روي هاديها وارد شود و نه بر پوشش آن .

در هر نقطه خروجي و در هر قسمت كليدي حداقل بايد 15 سانتي متر از سيم براي ايجاد اتصالات و وصل وسايل و دستگاههاي مربوطه در نظر گرفته شود مگر آن كه سيم بدون اتصال از آن نقطه يا قسمت عبور داده شود .

بكار بردن سيم اتصال زمين به جاي سيم نول مجاز نسبت و براي سيم نول بايد سيم جداگانه اي بكار رود .

كليدهاي برق :

بطور كلي كليدهاي برق بشرح زير طبقه بندي مي شوند :

بر حسب نوع منبع نيرو كه شامل كليدهاي مورد مصرف در برق متناوب (   A C )  برق مستقيم (  DC )  و هر نوع برق متناوب و مستقيم  A C  وDC مي شود .

بر حسب نوع اتصال كه شامل كليدهاي يك جهته ( يك پل ، دو پل ، سه پل و نول ) و كليدهاي چند جهته ( دو جهته ، حالت خاموش ، دو مداره ، تبديل ، تبديل دو پل و صليبي ) مي باشد .

بر حسب روش بكار انداختن كليد كه شامل كليدهاي گردان ، شستي ، تكمه فشاري و كششي مي شود .

الف : بر حسب درجه محافظت در برابر رطوبت و نفوذ آب كه شامل كليدهاي معمولي ، مقاوم در برابر قطرات .

ب :  مقارم و در برابر پاشيده شدن آب و غير قابل نفوذ در برابر آب خواهد بود .

بر حسب روش نصب كه شامل نصب روكار ، توكار ، نيمه توكار ، و تابلوئي مي باشد .

      موارد كاربرد :

موارد كاربرد عمده ترين انواع كليدهاي برق به قرار زير است :

كليدهاي يك پل ، يك راه و يك خانه :

اين نوع كليد براي قطع و وصل سيم فاز در چراغهاي روشنائي و مصارف مشابع بكار مي رود .

كليدهاي يك پل ، يك راه و دو خانه :

اين كليدها براي قطع و وصل دو مدار بكار مي رود .

كليد دوپل :

اين نوع كليد كه در حقيقت دو كليد در يك جعبه است را مي توان براي قطع و وصل دوفاز و يك فاز و يك نول مورد استفاده قرار دارد .

كليد سه پل :

اين نوع كليد براي قطع و وصل سه انشعاب از يك نقطه بكار مي رود اين گونه كليدها براي قطهع و وصل موتورهاي فاز نيز به كار مي روند .

كليدهاي دو راه يا تبديل :

اين كليد كه مدار را تبديل يا عوض مي كند براي قطع و وصل چراغ از دو نقطه مختلف بكار مي رود .

كليد دوراه يا تبديل دو پل :

اين نوع كليد دو مدار را تبديل يا عوض مي كند و براي قطع و وصل دو فاز يا فاز و نول يا برق ايزوله از دو نقطه مورد استفاده قرار ميگيرد .

كليد صليبي :

كليد صليبي بهمراه دو كليد تبديل براي كنترل مدار چراغها از سه نقطه و يا بيشتر بكار برده مي شود و نحوة قطع و وصل بصورت تغيير مدار ( ضربدر يا موازي ) است .

پريزهاي برق :

طبقه بندي و موارد كاربرد :

طبقه بندي بر حسب روش نصب كه شامل نصب روكار و نصب توكار مي شود .

طبقه بندي بر حسب اتصال زمين كه شامل پريزهاي بدون اتصال زمين و پريزهاي مجهز به اتصال زمين مي باش  . پريزهاي اتصال زمين دار به نحوي ساخته شده است كه در هنگام قرار دادن دو شاخه در پريز كنتاكتهاي اتصال زمين قبل از شاخكهاي اتصال حامل جريان وصل مي شود . در زمان كشيدن دو شاخه از پريز شاخكهاي اتصال حامل جريان قبل از كنتاكتهاي اتصال زمين پريز قطع مي شود .

پريزهاي مجهز به اتصال زمين بمنظور اتصال وسايل الكتريكي خانگي و اداري از قبيل يخچال ، فريزر ، كولر ، لباسشوئي ، خشك كن ، ظرفشوئي و مانند آن در ساختمانها بكار مي رود . اين گونه وسائل به لحاظ امكان اتفاقي جريان برق بر روي بدنه و قسمتهاي خارجي آن بايد از طريق كنتاكتهاي اتصال زمين به سيستم زمين متصل مي شود .

طبق بندي بر حسب درجه حفاظت در برابر رطوبت و نفوذ آب شامل پريزهاي معمولي ، حفاظت شده و در برابر ترشح آب ، حفاظت شده در برابر پاشيده شدن آب با فشار مي شود . پريزهاي معمولي در محلهاي خشك مورد استفاده قرار مي گيرد و پريزهاي حفاظت شده در برابر رطوبت و نفوذ آب در محلهاي تر و مرطوب و خارج ساختمانها بر حسب نياز مربوط به كار مي رود .

طبقه بندي بر حسب تعداد فازها كه پريزهاي يك فاز و سه فاز را در بر مي گيرد .

ساير انواع پريزها :

پريزهاي قفل شو :

اين نوع پريزها به نحوي طراحي و ساخته شده است كه هنگام برقرار بودن كنتاكتهاي اتصال دو شاخه را نمي توان در پريز قرار داد يا از آن خارج ساخت و نيز بدون قرار دادن دو شاخه در پريز كنتاكتهاي اتصال بر قرار مي شود .

پريزهاي ريش تراش :

اين گونه پريزها كه براي اتصال ماشينهاي ريش تراش برقي در دستشوئي ، حمام ، بيمارستان ، هتل و مانند آن بكار مي رود داراي ترانسفورماتور جدا كننده و كليدي است كه در صورت عدم اتصال ريش تراش ترانسفورماتور را از منبع برق جدا مي كند .

پريزهاي بي خطر :

اين پريزها كه بعنوان پريزهاي ايمني نيز خرانده مي شوند به نحوي ساخته شده اند كه اتصالهاي پس از كشيدن

دوشاخه از پريز بي برق شده يا كاملا پوشانيده مي شود .

پريزهاي صنعتي :

پريزها و پلاگ هاي صنعتي كه معمولاً به اشكال سه قطبي ( فاز ، خنثي ، و زمين ) چهار قطبي ( سه فاز و زمين ) و پنچ قطبي ( سه فاز ، خنثي و زمين ) در ولتاژهاي مختلف ( 50 تا 750 ولت ) و آمپراژهاي گوناگون ( 16 تا 14 آمپر ) ساخته مي شود براي مصارف صنعتي بكار مي رود اين گونه پريزها و پلاگ هاي مربوط به آن طوري طراحي شده است كه پلاگ هاي هر ولتاژ و فركانس معين مخصوص همان سيستم و ولتاژ و فركانس است و در پريز ويژه خود امكان اتصال دارد .

نكاتي در مورد اصول و روشهاي نصب كليد و پريز :

كليدهاي روشنائي  بايد بر اساس موارد استفاده شرايط محل نصب ولتاژ مورد لزوم و محاسبه بعئ از جريان كه از ان عبور مي كند از انواع توكار يا روكار ، يك پل دوپل ، سه پل ، تبديل صليبي ، و در صورت لزوم از انواع محافظت شده در برابر رطوبت و نفوذ اب ، يا ضد جرقه ، يا ضد حريق انتخاب شود . اين نوع كليدها در سيستم برق يك فاز 220 ولت بايد حداقل 250 ولت و 10 آمپر باشد .

كليدهاي روشنائي بايد براي بار لامپهاي رشته اي تنگستن و يا فلورنست مناسب باشد ، بطوري كه مثلاً براي يك ليد 10 آمپر ممكن است حداكثر 30 عدد لامپ فلورنست 40 وات با خازن و با مجموع قدرت 1500 وات يا 20 عدد لامپ فلورنست 40 وات بدون خازن و با مجموع شدت جريان 8/8 آمپر يا 1600 وات با رشته اي در نظر گرفته شود و براي مدارهايي كه داراي بار بيش از اين مقادير باشد بايد كليد متناسب با قدرت بيشتر انتخاب شود .

كليدها اصولاً بايد سيم فاز را قطع و وصل كند مگر در مواردي كه از كليد دو پل براي قطع كردن فاز و نول استفاده شود و همچنين كليدهاي سه فاز و خنثي كه سيم نول نيز به كليد آورده مي شود .

محل دقيق نصب كليدها بايد بر اساس نقشه هاي معماري و با توجه به استقرار تجهيزات مبلمان ، بر روي نقشه هاي اجرائي تفضيلي كارگاهي مشخص شود و پس از تصويب به مرحله اجرا در آيد .

كليدهائي كه محل نصب آن جنب در ورودي واقع مي شود ، بايد در طرف قفل در ، و در فواصل مساوي از چارچوب قرار گيرد .

كليدها بايد طوري تعبير شود كه رو به پائين روشن و رو به بالا خاموش شود .

ارتفاع نصب كليدها به شرح زير خواهد بود :

كليد روشنائي : براي اطاقهاي مسكوني ، اداري يا كار ، آشپزخانه ، اماكن صنعتي ، و مانند آن 110 سانتي متر از كف تمام شده .

براي اطاقهاي بخش عمل در صورتي كه از نوع ضد انفجار نباشد 155 سانتي متر از كف تمام شده كليد راه انداز موتور 120 سامتي متر از كف تمام شده .

كليد كنترل هواكش 120 سانتي متر از كف تمام شده .

در مواردي كه از كليدهاي چند فازمتناسب با مورد كاربرد استفاده مي شود بايد علامت مخصوصي زير فاز نصب شود و نوع فاز را مشخص كند و همچنين علامت « خطر 380 ولت » نيز زير روكش قيد شود .

پريزهاي برق بايد بر اساس موارد كاربرد شرايط محل نصب ميزان ولتاژ و تعداد فاز ، ايمني مورد لزووم و محاسبه تعداد جرياني كه تغذيه مي كند از انواع توكار يا روكار با اتصال زمين يا بدون اتصال زمين معمولي يا حفاظت شده در برابر رطوبت و نفوذ آب يك فاز يا سه فاز . قفل شده يا بي خطر انتخاب شود .

در مواردي كه از سيستم برق سه فاز 380 ولت استفاده مي شود پريز بايد حداقل 500 ولت 16 آمپر و اتصال زمين وار باشد .

ارتفاع پريزهاي برق ، تلفن ، آنتن تلويزيون 30 سانتي متر از كف تمام شده ، و برق آشپزخانه ، موتور خانه ، تعميرگاه و گاراژ 110 سانتي متر از كف تمام شده .

چراغهاي روشنائي :

فن روشنائي ساختمان ها و فضاهاي آزاد و مخصوص در واقع شامل دو مسأله نسبتاً متفاوتي است يكي از اين مسايل تعيين مقدار روشنائي لازم براي نقطه يا مكان مورد نظر مي باد كارشناس روشنائي بايد با هيت نور كميتهاي اصلي روشنائي و قوانين حاكم بر آن اشنا بوده و با داشتن اطلاعات صحيح از اصول روشنائي و با كمك جداري كه از محاسبه و تجربه حاصل شده بهتواند طرح تأسيسات روشنائي را بطوري كه جوابگوي اكثر نيازها باشد تهيه و يا اجرا كند . مسأله دوم طرحي يا تهيه و نصب چراغها و بايد لوازم مربوطه و نيز تعيين نوع و اندازة آن براي مقدار روشنائي مورد نظر مي باشد . كارشناس روشنائي بايد با انواع لامپها ، چراغها ، نحوه و نوع پخش نور و موارد كاربرد آن كاملاً آشنا بوده و مناسب ترين چراغها را از نظر بهداشتي ، اقتصادي و زيبائي براي طح روشنائي مربوطه پيش بيني يا تهيه كند .

تعيين نوع و تعداد چراغها و يك طرح روشنائي :

در يك طرح روشنائي مسايل اقتصادي كه شامل تعداد و هزينة چراغها و بخصوص لامپها و نيز هزينه نگهداري و تعمير آن مي باشد بايد در نظر گرفته شود . علاوه بر اين يك طرح روشنائي هنگامي مورد قبول است كه اصول بهداشتي در آن رعايت گرديده باشد يعني در مرحله اول نور توليد شده يكنواخت باشد و در قدم بعدي روشنائي كافي و در حد امكان به نور روز نزديك باشد . بنابراين در طرحي و محاسبة روشنائي بايد در عامل اقتصادي و بهداشتي تواماًدر نظر گرفته شود . در يك طرح روشنائي به موازات اعمال و اجراي اهداف مورد نظر كارفرما بايستي نوع و محل چراغها و چگونگي قرار دادن و فواصل آن از يكديگر و نيز معماري محل از نظر رعايت اصول زيبائي در مد نظر قرار گيرد .

در طرحي و اجراي پروژه روشنائي علاوه بر تعيين نوع روشنائي يعني روشنائي عمومي يا روشنائي موضعي بايد نوع جريان ، ولتاژ ، فركانس و مدت استفاده از روشنائي نيز توجه شود تا به وسيله اين عوامل بتوان لامپ و چراغ و مقطع سيم مورد نظر انتخاب نمود .

تابلوهاي فشار ضعيف :

تابول فشار ضعيف تركيبي است از : يك يا چند وسيله كليدي ( قطع و وصل ) فشار ضعيف همراه با تجهيزات كنترل ، اندازه گيري حفاظت و تنظيم كه كليد اتصالات برقي و مكانيكي داخلي و قسمتهاي بدنه آن بطور كامل سوار شده باشد .

سيستمهاي حفاظتي برقگير و اتصال به زمين :

بمنظور حفاظت ساختمانهاي مختلف ، برجها و دودكشهاي كارخانه و مانند آن در برابر رعد و برق بايد در طرح و اجراي كليد بناهاي مرتفع و تأسيسات مزبور سيستمهاي برقگير متناسب با مورد مصرف پيش بيني و اجرا مي شود . اصول محافظت ساختمانها و ديگر تأسيسات مورد نظر در برابر رعد و برق بر اساس جذب ، هدايت و رفع بار الكتريكي به زمين از ريق مسير عبور جريان برق جداگانه با حداقل مقاومت و بدون اينكه خطري ايجاد كند استوار  مي باشد مسير مذكور شامل ميله برقگير ، تسمه و يا سيم رابط و چاه اتصال زمين است . ساده ترين نوع برقگير كه حدود 200 سال قبل بوسيله بنجامين فرانكين طرح و ساخته شد ميله فرانكين مي باشد .

برقگيرهائي كه معمولاً براي محافظت ساختمانها و تأسيسات ياد شده بكار برده مي شود بطور كلي بر دو نوع است :

     v        برقگير نوع قفس فاراده

     v       برقگير نوع راديواكتيو

برقيگير نوع قفس فاراده شامل تعدادي ميله برقگير ( ميله فرانكين ) مي باشد كه در سطح پشت بام ساختمانهاي مختلف و يا در بلندترين قسمت برج و مانند آن نصب و بوسيله تسمه مسي به يكديگر مرتبط و از يك و يا چند نقطه مختلف با استفاده از تسمه مسي و يا سيم مسي لخت به سيستم اتصال زمين مربوط متصل مي شود .

شعاع فضاي محافظت شده در اطراف هر ميله برقگير مساوي طول ميله خواهد بود برقگير نوع راديواكتيو شامل دستگاه برقگير راديواكتيو با ملحقات و اتصالات مربوط مي باشد كه در مركز بلندترين شت بام ساختمانهاي مورد حفاظت بر روي پايه مربوط نصب و بوسيله كابل هم محور به الكترود چاه اتصال زمين جداگانه متصل مي شود .

شعاع فضاي محافظت شده از برقگير راديواكتيو بستگي به قدرت تشعشع امواج راديواكتيو دستگاه انتخابي دارد كه بطور معمول بين 15 الي 20 متر مي باشد .

شرکت مهندسی و بازرگانی پرشیا متال

فعالیت در زمینه بازرگانی و   تولید و واردات و فروش تاسیسات و تجهیزات و آهن آلات ساختمانی پرشیا متال  

تماس 09121239045

سيستم تهويه با آب و هوا AIR . WATER SYSTEMS

مقدمه :

1-  سيستم واحد القايي 1. INDUCTION  UMIT SYSTEM

اين سيستم شباهت زيادي به سيستم تهويه مطبوع مركزي دارد و هواي تازه از طريق لوله به واحد القايي مي رسد كه در اين هواي برگشتي از اطلاق (هواي القايي) ، از كويل عبور مي كند و پس از مخلوط شدن با هواي اوليه وارد اطاق مي شود .

اين سيستم درساختمان هاي بزرگ اداري ، هتل ها ،‌بيمارستانها و آپارتمان هاي مسكوني به خصوص در مواقعي كه ساختمان داراي مشخصات معكوس حرارت محسوس است . يعني در آن واحد ، يك اطاق نياز به سرمادهي و اطاق ديگر نيازبه گرمادهي دارد ، مورد استفاده قرار مي گيرد .

مصرف خاص اين سيستم در آسمان خراش ها با حداقل نياز به فضا براي دستگاه هاي مكانيكي است .

در اين سيستم به خاطر مصرف آب براي تامين بار قسمت اصلي ، نياز سرمايي اطاق ها پايين مي آيد و در نتيجه مقدار هواي مورد نياز (نسبت به سيستم هاي تمام هوا) كم مي شود و مقدار هوا به وسيله القاي زياد هواي ثانويه از اطاق ، ثابت نگهداشته مي شود . به علاوه چون سرعت هواي اوليه بالا است ، بدون هيچ افزايش در قدرت دستگاه ، مقدار هواي اوليه كمتري مي تواند پخش شود .

بعضي از مشخصات سيستم واحد القايي به شرح زير است :

1- نياز به فضاي كوچك

2- كنترل اختصاسي هر اطاق

3- حذف كوران زمستاني – طرح واحد اجازه مي دهد كه نصب در زير پنجره انجام گيرد .

4- خدمات حداقل و مركزي –هيچ بادبزن و موتوري دراطاق لازم نيست .

5- رطوبت گيري مركزي – تقطير در روي كويل واحد اطلاقي وجود ندارد وبدين طريق هوا خوش بو و عمر واحدها طولاني تر است .

6- كاركرد آرام – كليه وسايل صدادار دور از محل هاي تهويه و در مركز قرار مي گيرند .

نمونه سيستم واحد القايي در (شكل 1-12) نشان داده شده است .

هواي تازه از ميان يك بادگير مخروطي شكل با ديواره چوبي مشبك و دريچه به داخل دستگاه مكيده ميشود . اگر مقدار هواي اوليه بيشتر از حداقل نياز به هواي تازه باشد ، هواي برگشتي نيز وارد دستگاه ميشود .

پيش گرم كن براي متعادل كردن هوا در زمستان و افزايش ظرفيت هوا براي جذب رطوبت وجلوگيري از يخ زدن رطوبت گير است .

مويل زطوبت گير افشانكي براي خنك كردن و رطوبت گيري هوا در حين هواي گرم و سرد به كار مي رود و در صورت نياز به افزايش مجدد رطوبت هوا از افشانك هاي اضافي استفاده مي شود .

كويل گرم كن مجدد براي جابجايي افت حرارت حاصل از انتقال حرارت ساختماني است و بادرسان هاي فشار قوي براي پرتاب هواي تهويه شده از كانال ها با سرعت زياد و واحدهاي القايي است كه معمولاً يك صداگير ،در خروجي بادرسان نصب مي شود .

آب سرد تهيه شده در دستگاه مبرد مركزي به وسيله پمپ اوليه به كويل هاي رطوبت گير ارسال مي شود و پمپ آب ثانويه آب را به طرف كويل هاي واحد القايي جريان مي دهد .

در (شكل 2-12) واحد القايي نشان داده است . هواي اوليه فشار قوي از ميان واحد به داخل افشانك ها پرتاب مي شود و هواي اطاق از ميان كويلي كه به وسيله پمپ آب ثانويه تغذيه مي شود .، عبور مي كند و بر حسب درجه حرارت آب ثانويه گرم يا سرد مي شود و مخلوط هواي اوليه و هواي القاء شده به طرف اطاق هدايت مي شود .

جريان هواي اوليه براي تامين هواي تازه تهويه و نيز جابه جا كردن بارهاي غير محسوس و تامين نيروي محرك براي القاء و جريان دادن به هواي القايي (اطاق) است .

جريان آب ثانويه براي جذب حرارت محسوس از تشعشع (آفتاب)  ، روشنايي (چراغ ها) و افراد است .

براي متعادل كردن هواي اوليه و جلوگيري از كاهش درجه حرارت (كم تر از 72 درجه فارنهايت) از پيش گرم كن استفاده مي شود .

در بعضي از انواع سيستم ها در مصرف زمستاني ، ممكن است هواي اوليه سرد اما جريان آب ثانويه به كويل گرم انتخاب شود كه در اين حالت سيستم قابل تغيير ناميده مي شود . كه نمونه آن در شكل نشان داده شده است  .

نسبت هوا به انتقال A / T

طراحي و كار يك سيستم القايي برپايه ضريب  است ، اين نسبت مقدار هواي اوليه واحد به انتقال حرارت نهايي اطاق به ازاي يك درجه حرارت سطوح خارج محل است . البته اين انتقال حرارت يك جريان حرارتي يكنواخت فرض شده و بر اساس تغيير و تاثير درجه حرارت بيرون تجزيه و تحليل شده است (بدون توجه به بار حاصل از خورشيد) . در (شكل           3-12) نمونه مثال براي محاسبه نسبت A/T نشان داده شده است .

براي هر نسبت A/T‌ يك گرماي مجدد ثابت براي جلوگيري از تنزل درجه حرارت اطاق ها زير 72 درجه فارنهايت بر مبناي حداقل بار اطاق (معادل 10 درجه * انتقال حرارت بر درجه ) محاسبه شده است .

وقتي كه بار اتاقبه علت آفتاب و روشنايي و افراد كاهش يابد، ظرفيت كويل پايين مي آيد، هنگامي كه اين بارها به حداقل مي رسند،حداقل درجه حرارت طراحي اطاق به وسيله درجه حرارت هواي اوليه كنترل مي شوند.بايد توجه يافت كه گرماي مجدد در رطوبت هطاق تاثير نمي گذارد،زيرا تاثير آن بر گرماي محسوس است و ظرفيت گرماي غير محسوس بي تغيير باقي مي  ماند.

بزگترين نسبت  در يك ساختمان ،پايه تعيين مقدار هواي اوليه و تعيين پيش گرمكن است و انتخاب درجه حرارت اوليه و گرم كن بر طبق جدول92 و دياگرام(شكل 4-12)انجام مي گيرد.

نمونه روش مهندسي براي طراحي يك سيستتم واحد القايي.

1.     بر آورد.

2.     طرز قرار گرفتن.

3.     انتخاب واحد.

4.     محاسبات بار اطاق ها.

5.     انتخاب دستگاه.

6.     بار برودتي.

7.     طراحي كانال.

8.     طراحي لوله كشي.

9.     انتخاب آب گرم كن.

در ادامه بر آورد يك طرز قرار گرفتن اوليه انجام شود.

10.                   رايزرهاي هواي اوليه.

11.                   دستگاه هواي اوليه.

12.                   كلكتور جمع كننده هواي اوليه.

13.                   پمپ آب ثانويه.

14.                   رايزرهاي جمع كننده آب ثانويه.

15.                   سيستم هواي برگشت(در صورت نياز).

16.                   دستگاه منطقه داخلي.

محل قرار گرفتن دستگاه هواي اوليه دلخواه است و مي تواند در اطاقكي در پشت بام يا زيرزمين و يا در طبقات وسطي يك  ساختمان باشد. جمع كننده هوا افقي است و از يك لوله (بالا برنده)قائم در نماي خارجي تغذيه مي كند.در ساختمان هاي جديد با سطوح شيشه اي بزرگ و فضاي ديواري كوچك بين پنجره ها،يك تقسيم كانالي افقي به جاي بالا برهاي قائم نصب مي شود.

با توجه به فشار استاتيكي آب و فشار پمپ مناسب تر است كه تعداد طبقات مشمول لوله كشي آب محدود باشد.اگر دستگاه منطقه داخلي برودت لازم خود را از منبع مركزي تغذيه كند ، بايد محل آن با توجه به استاندارد لوله كشي و اتصالات ، نزديك به دستگاه هواي اوليه مشخص  شود . اگر سيستم هواي برگشتي به كار رود ، بايد در منطقه داخلي قرار گيرد . به طرز قرار گرفتن دستگاه مبرد نسبت به منبع كندانسور (برج خنك كننده) نيز بايد توجه شود . در (شكل 5-12) محل هاي مناسب براي لوله كشي و سيم كشي اقتصادي ، در( شكل 6-12) نحوه لوله كشي و كنترل هاي مربوط ، در (شكل 7-12) دستگاه هاي هواساز اوليه ، در(شكل 8-12) دياگرام كنترل سيستم واحد القايي ، در (شكل 9-12) و (شكل 10-12) كنترل سيستم دو لوله اي قابل تغيير و غيرقابل تغيير و در (شكل 11-12) دياگرام كنترل سيستم چهار لوله اي نمايش داده شده اند .

راهنماي اختصارات و اصلاحات مربوط به دياگرام هاي كنترل سيستم ها

-C معمولي

-CAC كمپرسور هواي كنتر شده

-CS استارسر كمپرسور

-EPS كليد الكتروپنوماتيكي

-FD خروجي پادرسان

-SPS استارتر پمپ ثانويه

-STتر موستات اطمينان

-SW آب ثانويه

-SWV شير آب ثانويه

-WHV شير آب گرم كن

-OAD دريچه هواي خارج (تازه) فشار هواي 15 پوند بر اينچ مربع

-OAT ترموستات هاوي بيرون

-OUS كليد روشن و خاموش(به اكر گرفتن)

-P راهنما                                   فشار هواي كنترل شده سيستم

-PCD خروجي كويل پيش گرم كن

-PT تر موستات پيش گرم كن

-R رله

-RAD دريچه هواي برگشتي         فشار هواي مداوم كنترل شده

-RCD خروجي كويل گرم كن مجدد

-RCV شير كويل گرم كن مجدد

-RT ترموستات گرم كن مجدد DNC – كليد شبانه روزي(روز 15 پوند و شب صفر پوند بر اينچ مربع)

-SAT ترموستات هواي رفتPVC –شير كويل پيش گرم كن(2تا6 پوند بر اينچ مربع)

-SCWT تر موستات آب سرد ثانويه

-SHWT ترموستات آب گرم ثانويه

-SWS كليد تابستاني ـزمستاني(پوند بر اينچ مربع زمستان صفر پوند و تابستان15 پوند بر اينچ مربع)

-CWT ترموستات آب سرد

-LWPD رطوبت گير اوليه آب خروجي

-MOAD دريچه حداقل هواي بيرون

-SPD خروجي پمپ ثانويه

-FMS استارتر موتور بادرسان

-IRM ورودي به ماشين مبرد

-MOAS كليد حداقل هواي خارج

-N.C عموما بسته

-N.O عموما باز

-OA هواي بيرون (تازه)

- DNS كليد شبانه روزي (روز 15 پوند و شب صفر پوند اينچ مربع)

- PCV شير كويل پيش گرم كن (2 تا 6 پوند بر اينچ مربع)

منابع سرد كردن خارج از فصل

مواقعي كه در سرتاسرسال سرما مورد نياز باشد ، با توجه به اين كه از نظر اقتصادي بايد سيستم مبرد اصلي در فصل زمستان خاموش باشد، ضروري است كه يك سيستم خنك كردن متناوب آب ثانوبه پيش بيني شود . يكي از روش ها ، استفاده از هواي بيرون (وقتي ظرفيت كافي براي سرد كردن داشته باشد) به عنوان منبع سرماي هواي اوليه دستگاه است و در اين حالت دستگاه مبرد اصلي مي تواند خاموش باشد و آب ثانويه از ميان كويل هاي رطوبت گير هواي اوليه جريان يابد .

به وسيله سرد كردن تبخيري ، مقدار قابل ملاحظه اي گرما از آب ثانويه به هواي اوليه منتقل مي شود . اگر براي سرد كردن آب ثانويه ، رطوبت گير هواي اوليه كافي نباشد ، مي توان از رطوبت گير منطقه داخلي نيزاستفاده كرد . (شكل 13 -12) لوله كشي آب سرد را وقتي كه رطوبت گير به عنوان منبع سرمايي خارج از فصل به كار مي رود ، نشان مي دهد . هنگامي كه درجه حرارت هواي بيرون زير نقطه انجماد آب است ، بايد كويل از يخ زدن حفظ شود . معمولي ترين روش حفاظت ، استفاده از كويل بخاري ضد يخ زدن به عنوان پيش گرم كن است .

روش ديگر به كار بردن يك كويل پيش گرم كن آب گرم مطابق (شكل 13-12) است . جريان آب به وسيله يك محلول ضديخ حفاظت مي شود و كويل يك كنترل دقيق را تامين مي كند .

درجه حرارت هواي مرطوب ورودي به كويل هاي تبخيري بايد به اندازه اي باشد كه افشانك هاي آن يخ نزنند و معمولاً درجه حرارت خشك ورودي هوا در 50 درجه فارنهايت كنترل شده است كه در اين شرايط درجه حرارت مرطوب بالاي يخ زدگي خواهد بود .

اگر رطوبت گير منطقه داخل فضاي تهويه به عنوان منبع سرمايي مورد استفاده قرار گيرد ، بايد از يك گرم كن مجدد نيز براي جلوگيري از سرد شدن بيش از حد فضاهاي داخلي استفاده كرد .

روش اقتصادي ديگر به كار بردن سيستم مبرد اضافي به عنوان يك پمپ گرمايي مطابق (شكل 15-12) است . حرارت جابه جا شده از آب ثانويه مصرف گرم كردن مجدد هواي اوليه ميشود . اين واحد پمپ گرمايي ممكن است يك چيلر كوچك(آب سرد كن) با يك دستگاه سانتريفوژ بزرگ باشد .

در (شكل 16-12) نمونه سردكردن خارج فصل با استفاده از خنك كن هاي موازي اضافي و در (شكل 17-12) نمونه سرد كردن خارج فصل با استفاده از خنك كن هاي اضافي سري ، نمايش داده شده اند .

به طوري كه قبلاً اشاره شد ، تفاوت سيستم تغيير پذير با سيستم غيرقابل تغيير پذير در اين است كه وقتي درجه حرارت هواي بيرون پايين است ، به جاي ارسال هواي اوليه گرم براي گرمايش ، آب گرم در لوله ثانويه آب جريان مي يابد و در حين سيكل زمستاني براي سرمايش ، از هواي سرد بيرون استفاده مي شود .

طراحي سيستم القايي با توجه به شرايط زير انجام مي گيرد :

1- در حالتي كه براي نگهداشتن درجه حرارت اوليه زير 140 درجه فارنهايت بايد مقدار هوا افزايش يابد ، سيستم غيرقابل تغييرپذير (ثابت) پيشنهاد مي شود .

2- اگر نيازي به افزايش هواي اوليه نباشد و يك نقطه رضايت بخش تغيير پذير بالاي 35 به دست آيد ، سيستم تغييرپذير پيشنهاد ميشود .

3- وقتي كه هيچ وسيله اي براي سرد كردن آب ثانوي در فصل زمستان وجود نداشته باشد و بارهاي حرارتي از تشعشع ، چراغ ها و افراد در اطاق و هواي اوليه اين بار را جبران كند ،‌افت حرارتي ناشي از انتقال حرارت سطوح ، باعث تغيير در سيستم ، از جريان آب سردثانوي به آب گرم ثانوي مي شود كه بايد سيستم تغييرپذير مورد استفاده قرار گيرد .

فرمول زير حدود تقريبي تغييرات درجه حرارت را پيشنهاد مي كند :

(1-12)

t_co : درجه حرارت تغيير .

t_R : درجه حرارت اطاق در لحظه تغيير (معمولاً 76 درجه فارنهايت)

t_{P1 :} درجه حرارت هواي اوليه در واحد بعد از اين كه سيستم تغيير مي كند به طور معمول 48 درجه فارنهايت  ) _.

V_P1 : مقدار هواي اوليه

S : گرماي كسب شده از خورشيد

L : گرماي كسب شده از روشنايي محيط

P : بار محسوس از افراد

q_F : انتقال حرارت بر درجه

سيستم هاي تهويه با آب و هوا AIR. WATER  SYSTEM

2- سيستم فن كويل با هواي اوليه      2- PRIMARY AIR FANCOILSYSTEM

سيستم فن كويل با هواي اوليه شبيه يك سيستم القايي است و اختلاف عمده آن ها جانشيني واحد فن كويل به جاي القايي است . موارد مصرف اين سيستم در ساختمان هاب بزرگ اداري و هتل ها و بيمارستان ها و آپارتمانهاي مسكوني است ، وقتي كه واحدهاي اطاقي به عنوان مبدل در زمستان مورد استفاده قرار مي گيرند . اين سيستم تغيير پذير از سيستم القايي و قيمت اوليه آن به نسبت كم تر است .

در واقع اين سيستم ، يك سيستم فن كويل ساده به علاوه يك منبع ثانوي گرمادهي يا سرمادهي و هواي تازه و تميز و مناسب است .

واحدهاي فن كويل ممكن است در طول محيط يك ساختمان قراربگيرد و هواي اوليه به طور مستقيم به داخل اطاق برود شكل a (18-12) و يا هواي اوليه ازيك كانال راهرويي به طور مستقيم به داخل برود(شكلB18-12 ).

در شرايطي كه آب و هواي اجازه بدهند، واحدها از ممكن است از سقف آويزان باشد و هواي اوليه از كانال راهرو ارسال شود شكل(c 18-12 )اگر امكان معلق بودن فن كويل هااز سقف باشد،به علت ماهيت فشرده  كارهاي كانال كشي و طرز قرار گرفتن لوله كشي،نسبت به دونوع اول ارزان تر خواهد بود:

مشخصات سيستم

1.     گرمايش و سرمايش هم زمان با توجه به فصلدر زمستان،در كويل،آب گرم جريان داردو براي واحد هاي اطاقي از سيستم هواي اوليه ،هواي سرد ارسال مي شود و در تابستان به لوله هاي كويل آب سرد ارسال مي شودو به واحدهاي اطاقي هواي اوليه گرم ،بر طبق جدول،پيش گرم كن دميده مي شود.

2.     كنترل درجه حرارت اختصاصي هر اطاق

3.     جريان هواي محدود شده اطاقي

4.     هواي تازه مثبت و تميز در تمام اوقات هواي رفت از هواي بيرون تامين مي شود و پس از عبوراز صافي ها،رطوبت گيري يا رطوبت زني مي شود و در دستگاه،پس از سرد يا گرم شدن،به واحدها ارسال مي شود.

5.     تقسيم هوا از زير پنجره:تقسيم هوا از زير پنجره به سمت بالا انجام مي پذيرد و براي اطاقهاي وكچك نسبت به ديگر انواع برتري دارد.

دستگاه مركزي

دستگاه مركزي،يك دستگا هكامل و يا واحد فن كويل كامل يكجااست كه هواي بيرون را به واحدهاي اطاقي،يا بطور مستقيم ، به وسيله كانال راهرويي،به اطاقها ارسال مي شود.

سيستم تقسيم هو امي تواند هم با سرعت زياد و هن با سرعت كم انتخاب شود.در صورتي كه هواي اولين از يك كانال راهرويي به داخل اطاقها و يا به واحدهاي معلق سقفي با فضا ي مناسب اراسل شود،به طور معمول سرعت كم و باصرفه تر است.

دستگاه مركزي شامل صافي ها براي تميز كردن هوا و پيش گرمكن ها (در صورت ضرورت) براي متعاد ل كردن درجه حرارت هوا و يك رطوبت زن يا رطوبت گير براي تامين رطوبت لازم است.

آب سرد شده در دستگاه مبرد،از ميان كويل هاي رطوبت گير در دستگاه مركزي عبور مي كند و براي ثابت نگهداشتن درجه حرارت واحد هاي فن كويل ممكن است با جريان آب ثانويه مخلوط و به واحدها ارسال شود.در (شكل19-12) نمونه سيستم در (شكل20-12 )نمونه واحد كويل نمايش داده شده است.مقدار هواي اوليه بر طبق بزرگترين نسبت A/T  كه قبلا تشريح شده است،تعيين مي شود.مقدار هواي اوليه نهايي براي سيستم مساوي است با مقداري از مقادير هواي اوليه مورد نياز براي هر واحد .

انتخاب واحد

واحدهاي اطاقي را براي جبران نيازهاي زير انتخاب مي كنند.

1ـ بار حداكثر محسوس اطاق با مهلت براي سرماي هواي اوليه .

2ـبار گرمايي حداكثر اطاق و هواي اوليه .

انتخاب واحد با توجه به بار از كاتالوگ سازنده انتخاب مي شود.

واحد هاي فن كويل بايد هوا را بطور قائم به ارتفاع حدود 20 فوت حركت و گسترش دهندودر طول سقف يك فاصهل15 تا 20 فوتي را قبل از ريزش (برگشت)به سمت كف، طي كنند.درجه حرارت آب ثانويه بايد طوري انتخاب شود كه گرماي محسوس اطاق را برطرف كند . در بعضي حرارت آب ممكن است به اندازه اي پايين باشد كه مقداري از گرماي غير محسوس را نيز بر طرف كند و اين امر اجازه مي دهد كه يك نقطه شبنم  بالاتر را براي رطوبت گيري انتخاب كرد .

مقدار جريان آب مشروط بر انتخاب واحد و بار سرمايي است، اما نبايد زير شرايط جريان توربوسنت كه براي لوله هاي   اينچ تقريبا  گالن در دقيقه است ، باشد . بار رطوبتگير برابر است با :

(2-12 )           

و رطوبت مخصوص نقاط شبنم برابر است با :

(3-12 )         

V_K – حجم هواي رطوبت گير شده .

i_K – انتالپي هواي ورودي به رطوبت گير .

i_A – انتالپي نقطه شبنم دستگاه .

B_F – ضريب باي پاس كويل رطوبت گير .

m_A -    رطوبت مخصوص محل تهويه .

m_R – رطوبت مخصوص محل تهويه .

m_K – رطوبت مخصوص هواي ورودي به رطوبت گير .

مثال (1-12) : مطلوبست محاسبه درجه حرارت نقطه شبنم دستگاه در شرايط زير :

رطوبت مخصوص اطاق 64  گرين بر پوند .

رطوبت مخصوص ، رطوبت گير هواي ورودي 118 گرين بر پوند .

ضريب باي پاس (ميان بر) رطوبت گير 05/0 .

بار غير محسوس اطاق برابر 235  بي تي يو در ساعت .

مقدار هواي تازه مورد نيازاطاق 40 فوت مكعب در دقيقه .

حل – رطوبت مخصوص نقطه شبنم دستگاه برابر است با :

از منحني رطوبي با داشتن رطوبت مخصوص 2/52 درجه حرارت نقطه شبنم برابر 5/49 درجه فارنهايت است .

سيستم واحد فن كويل تمام آب      WATER  SYSTEMS

                                      AND DX FAN - COIL  UNIT SYSTEM

مقدمه :

در قسمت گذشته سيستم واحد فن كويل آبي با هواي اوليه مورد بررسي قرار گرفت . در اين قسمت سيستم فن كويل تمام آب يعني سيستمي كه فاقد هواساز مركزي است و دردستگاه مركزي فقط آب سرد يا گرم با توجه به شرايط فصل تهيه و به واحدها ارسال ميشود ، مورد مطالعه قرار مي گيرد . اين سيستم از نظر لوله كشي به دو گروه اصلي زير تقسيم مي شود :

الف – سيستم دولوله اي :‌كه در آن يك لوله رفت اصلي (سرد و گرم با توجه به فصل) آب آماده شده در دستگاه مركزي را به واحد مي برد و يك لوله برگشت آن را مجدداً به دستگاه مركزي بر مي گرداند .

اين سيستم مطابق (شكل 1-13) شامل آب گرم كم و آب سردكن مركزي ،‌واحدهاي فن كويل اطاقي ، كنترل ها ،‌لوله كشي ، اتصال داخلي و سيم كشي مطابق نياز است .

در (شكل2-13) اعضاي اصلي واحد كه شامل ورودي هوا ،‌صافي ،‌بادرسان و كويل سرد يا گرم است ، نشان داده شده است . واحدها ممكن است زير سقف يا زير پنجره نصب شوند .

مخلوطي از هواي بيرون و برگشتي يا تنها هواي برگشتي وارد واحد مي شود و پس از عبور از صافي ها و كويل ، هوا را در تابستان خنك و رطوبت گيري ودر زمستان گرم مي كند و به داخل اطاق مي فرستد . در بعضي از شرايط يك كانال كشي فشار ضعيف در ديوار پيش بيني ميشود كه هواي تازه از ميان ديوار باز وارد فن كويل شود ، اما اين طريق براي ساختمان هاي چند طبقه پيشنهاد نمي شود .

اغلب اين كانال پيش بيني نشده است و هواي نفوذي از درزها جاي گزين هواي تازه مي شود يا يك سيستم منطقه داخلي مورد استفاده قرار مي گيرد .

كنترل درجه حرارت اطاق ازدو طريق انجام مي گيرد :

1-    تنظيم سرعت بادرسان خاموش و روشن كردن آن :

2-    تنظيم جريان آب يا قطع و وصل جريان آب .

در بعضي ساختمان مانند هتل ها يك گرم كن مجدد برقي نيز پيش بيني مي شود كه در فصول معتدل تغييرات بار را تامين كند .

مشخصات سيستم

1- كنترل درجه حرارت اختصاصي هر اطاق .

2- مجزا بودن جريان هواي هر اطاق .

3- صرفه جويي در كاركرد : در حين فصول معتدل ازهواي بيرون براي سرمايش آزاد استفاده مي شود و يك دريچه نسبي هواي اطاق و بيرون در هر واحد كنترل را تامين مي كنند .

4- حداقل كانال كشي .

5- تقسيم هوا از زير پنجره .

انتخاب واحد

واحدهاي اطاقي با توجه به بار حداكثر انتخاب مي شوند .

1. حداكثر بار سرمايي اطاق وهواي تازه ، هم محسوس و هم نهايي .

2. حداكثر بارگرمايي اطاق و هواي تازه .

3. در محاسبات بايد مقاومت خارجي ديوارها و تجديد هوا را در نظر گرفت .

واحدهاي ساخته شده به طور معمول براي توزيع هوا در اطاق هايي با ارتفاع 20 فوت (تقسيم قائم هوا) و گسترش در سقف به فاصله 15 تا 20 فوت قبل از ريزش به طرف كف و برگشت جريان هوا مناسب هستند .

درجه حرارت آب سرد به طور معمول بين 45 تا 50 درجه فارنهايت انتخاب مي شود .

لوله كشي

سيستم لوله كشي با توجه به نوع ساختمان و موقعيت آن انتخاب مي شود ، در ( شكل 3-13) نمونه سيستم دو لوله اي نمايش داده شده است . آنچه كه بايد مورد توجه قرار گيرد تنزيل در نسبت جريان و هزينه لوله كشي و انتخاب پمپ آب براي سيستم است . بايد توجه داشت كه حداقل جريان آب در كويل ها براي جريان توربولنت براي لوله هايي است كه قطر خارجي آن ها  اينچ قطر و يا در شكل (4-13) منحني پمپ آب ثانويه در هد مسطح و هد شيب دار نمايش داده شده است ، بايد توجه كرد كه نبايد پمپ انتخابي داراي مشخصات هد شيب دار (منحني B) باشد ، بلكه بايد داراي مشخصات منحني هد سطحي A مورد استفاده قرار گيرد . قبل از انتخاب پمپ آب ثانويه بايد كنترل فشار ارتفاع (هد) پمپ شود .

اما وقتي يك شير برقي سه راهه در موقعيت بسته باعث مي شود جريان آب به كويل نرسد ، ديگر نيازي به ارتفاع آب دهي پمپ نيست . همچنين اگر سرعت آب در زوايا و اتصالات كم تر از 10 فوت بر دقيقه باشد ، كنترل فشار ارتفاع پمپ ضروري نخواهد بود . در(شكل 5-13) A نمايش منحني كار پمپ و B منحني نمايش كار سيستم است و محل تقاطع منحني هاي  B,A‌نقطه كاركرد پمپ در بار حداكثر است .

مقداري از افت فشار در اتصالات واحد ، اتصالات لوله كشي و لوازم كنترل ، مطابق (شكل 6-13) منحني C‌ نشان داده شده است ، اين افت سيستم در نسبت هاي مختلف جريان آب از لوله هاي رفت به طرف واحد و برگشت به طرف لوله هاي برگشت است . در (شكل 6-13) منحني D سرعت آب جاري در اتصالات نسبت هاي مختلف جريان را نشان مي دهد .

شكل هاي (5-13) (6-13) در تعيين سرعت آب در اتصالات واحدها مورد استفاده قرار مي گيرد .

مثال (1-13) : مطلوبست محاسبه سرعت آب در اتصالات با استفاده از شكل هاي فوق وقتي مقدار آب طراحي شده واحد ،‌ يك گالن در دقيقه باشد .

حل –

1- از (شكل 5-13) با توجه به دبي و منحني (A)  ارتفاع آب دهي برابر 45 فوت آب مي شود .

2- از (شكل 6-13) با توجه به ارتفاع آب دهي (5 فوت آب) و منحني C جريان آب در انشعاب 4/8 گالن در دقيقه است .

3- از تقاطع اين جريان با منحني D‌سرعت برابر 9 فوت در ثانيه به دست مي آيد .

اگر سرعت بالاتر از 10 فوت در ثانيه به دست آيد ، اعمال زير بايد انجام گيرد:

1ـ يك كنترل فشار ارتفاع پمپ اضافه شود .

2ـ طراحي لوله كشي مجدداً براي تنزل افت فشار انجام گيرد تا پمپ با يك تنزل ارتفاع در نقطه خاموشي انتخاب شود .

مجموعه كنترل واحدفن كويل اطاقي در اين نوع سيستم نيزمطابق(23-12) خواهد بود .

در شكل (7-13) دياگرام كنترل پنوماتيكي سيستم واحد فن كويل دو لوله اي و در شكل (8-13) (9-13) (10-13) منحني شرايط رطوبت و درجه حرارت اطاق بادرسان (فن) و تنظيم آب نشان داده شده اند .

سيستم چند لوله اي

در سيستم دو لوله اي ، يك لوله رفت آب سرد و گرم ، با توجه به فصل و يك لوله برگشت آب به چيلر يا ديگ به كار مي رود ،‌اما در سيستم هاي چند لوله اي مسير رفت آب سرد و گرم جدا است و لوله برگشت نيز ممكن است مجزا باشد .مقدار آب مورد نياز به وسيله شير كنترل و ترموستات غيرقابل برگشت تنظيم مي شود . بدين ترتيب كه اگر از ميان كويل جريان مي يابد و به عكس اگر درجه حرارت اطاق بيش از حد گرم شود ، آب سرد جريان مي يابد .

مزاياي سيستم چند لوله اي

1-    پاسخ سريع به تنظيم هاي ترموستات

2-    حذف مشكلات تغيير سيستم كار

3-    حذف مشكلات تغيير سيستم كار

وقتي كه سيستم به طور دقيق طراحي شده باشد ، تغيير لازم نمي شود و كار سيستم ساده خواهد بود .

4-    كنترل ساده تر درجه حرارت اطاق

5-    تامين نظر كليه ساكنين يك ساختمان

در (شكل 11-13) سيستم واحد فن كويل سه لوله اي ، در شكل هاي (12-13) و (13-13) سيستم چهار لوله اي و دياگرام كنترل آن ، در شكل هاي (14-13) و (15-13) دياگرام سيم كشي موتور بادرسان و در (شكل 16-13) طرز كار كنترل واحد نشان داده شده است .

 شرکت مهندسی و بازرگانی پرشیا متال

فعالیت در زمینه بازرگانی و   تولید و واردات و فروش تاسیسات و تجهیزات و آهن آلات ساختمانی پرشیا متال  

تماس 09121239045